Het moet na 21 maart 2018 echt anders
Algemene beschouwingen ontwerp programmabegroting 2018.
Voorzitter,
Op de eerste plaats de complimenten aan de medewerkers voor de samenstelling van deze kwalitatief goede ontwerp programmabegroting 2018.
Deze ontwerp programmabegroting is de laatste van deze raadsperiode en van dit college. Ook wij zijn ons ervan bewust dat als gevolg van de gemeenteraadsverkiezingen van 21 maart 2018 wijzigingen kunnen optreden in de uitgesproken ambities. En dat zal ook gebeuren, zeker wanneer AWB met behulp van de kiezers de grootste partij wordt.
De begroting zit boordevol kreten, zoals “netwerkversterker”, een nieuw dienstverleningsconcept (Hostmanship), het zaakgericht werken, een nieuw kantoorconcept, (het nieuwe samenwerken) en de inzet van steeds meer (experimentele) instrumenten voor burgerparticipatie. AWB is van mening dat deze kretologie, gericht op interne aangelegenheden, moet worden beëindigd en de focus weer op de inwoners moet komen te liggen. Er wordt teveel gepraat en te weinig gerealiseerd. Niet ……. maar poetsen.
Ook termen als De Kracht van Waalre en de Innovatieve Netwerkgemeente worden te pas en te onpas gebruikt, terwijl niemand, inclusief het college en de organisatie, laat staan onze inwoners, weet wat er mee wordt bedoeld.
Wij zijn blij met de doorontwikkeling van het Stedelijk Gebied Eindhoven en met een grotere betrokkenheid van de raad daarbij. Wat ons betreft mag de Metropoolregio Eindhoven worden opgeheven en mogen de vier sub regio’s, waaronder Het Stedelijk Gebied, als zelfstandige samenwerkingsverbanden verder gaan.
Ook de grotere aandacht voor duurzaamheid in deze begroting heeft onze steun. Waarbij wij aantekenen dat wij nog steeds wachten op het kopje duurzaamheid in ieder voorstel van het college aan de raad. De uitbreiding van Eindhoven airport en de daarmee gepaard gaande toenemende overlast in de regio baart ons zorgen. AWB zou graag zien dat de gemeenten in de regio gezamenlijk optrekken en streven naar een evenwichtige balans tussen People, Planet en Profit.
Ook het Uitvoeringsprogramma Speelruimtebeleid Waalre 2018-2022 heeft onze instemming. De daarvoor geraamde kosten zijn wat AWB betreft goed besteed.
De kosten binnen het Sociaal Domein en met name de kosten voor de Jeugdzorg blijven een aanhoudende zorg ook van AWB. De stuurgroep Sociaal Domein heeft moeten constateren dat er geen knoppen zijn waaraan kan worden gedraaid om de kosten, zonder afbreuk te doen aan de kwaliteit en de bereikbaarheid van de zorg, te verminderen. De gemeenten hebben bij de transitie te weinig geld gekregen van het Rijk en het beroep dat op de zorg wordt gedaan is groter dan verwacht. In 2018 gaat 47% oftewel ruim 14 miljoen van de totale begroting naar het Sociaal Domein. We zullen moeten blijven proberen om meer grip krijgen op de kosten en moeten inzetten op het ontwikkelen van preventiemaatregelen en op vroege signalering. Door in te zetten op preventie en tijdig signaleren kan worden voorkomen dat in een later stadium een beroep moet worden gedaan op veel duurdere zorg.
Ons is opgevallen dat in de begroting € 150.000,00 extra is opgenomen voor personele kosten in verband met de exploitatie van het nieuwe Multi Funcitonele Gemeentegebouw (MFG). Dit terwijl er over de wijze waarop het MFG geëxploiteerd gaat worden nog wordt nagedacht. Verder is desgevraagd geantwoord dat privatisering van de exploitatie van het maatschappelijk gedeelte van het MFG niet mogelijk is omdat het MFG op para commerciële basis geëxploiteerd gaat worden. AWB laat u bij deze nu al weten dat het voor ons niet acceptabel is indien het MFG op prijzen van consumpties en zaalhuur gaat concurreren met Het Klooster, ’t Hazzo en De Pracht.
Voorzitter bij de vaststelling van de Kadernota heeft de raad unaniem aangegeven zich niet te kunnen vinden in een extra verhoging van de OZB met 2,5 %. Wat schetst onze verbazing het college komt met een ontwerp programmabegroting waarin een extra verhoging van de OZB met 2,5% is verdisconteerd. Daarbij komt nog een verhoging van de tarieven afvalstoffenheffing met 6 % en een stijging van de rioolheffing tot € 198,-. Tel uit je winst.
Met de verhoging van de OZB lapt U het raadsbesluit aan uw laars en wij vragen ons af of het vaststellen van een Kadernota op deze wijze nog wel zin heeft. Het ware fatsoenlijk geweest ten opzichte van de raad als u tussentijds de raad had geïnformeerd over het niet kunnen voldoen aan het door raad gestelde kader. Dit college kiest echter voor de arrogantie van de macht.
De extra verhoging van de OZB acht u noodzakelijk omdat u er anders niet in slaagt om de begroting meerjarig sluitend te krijgen.
Nergens uit de begroting blijkt echter of u dit daadwerkelijk heeft geprobeerd. Welke zaken heeft u tegen elkaar afgewogen. Heeft u bijvoorbeeld gekeken naar de kosten voor de inhuur van derden, waaronder projectleiders en adviesburo’s. Wij vragen ons af, kunnen we überhaupt nog iets zelf.
Bij de Kadernota hebben wij o.a. aangegeven dat de kosten voor de nieuwe Privacyregeling en de Omgevingswet wat ons betreft niet onvermijdelijk zijn en kunnen worden gefaseerd en/of beperkt. Met de centrumontwikkeling Aalst loopt uw college vooruit op nadere besluitvorming van de gemeenteraad en ook het opnemen van de onderhoudskosten N69 is, gelet op de opgelopen vertraging met betrekking tot de overdracht, te voorbarig.
Zoals verwacht heeft u met deze en met de andere door ons bij de Kadernota aangedragen suggesties niets gedaan. In tegendeel u kiest voor de makkelijkste weg, u honoreert alle door u bij de Kadernota voorgestelde ruimtevragers, noodzakelijk, gewenst en ambitie, komt vervolgens tot de conclusie dat dit meer kost dan u had gedacht en stelt dan doodleuk voor om de OZB extra te verhogen met 2,5%. Let wel deze cumulatieve verhoging betekent met name voor de minima een relatief zware belasting.
Voorzitter, thuis ben ik gewend niet meer uit te geven dan ik heb en te roeien met de riemen die ik heb. Ik denk dat u dat privé ook doet. Waarom doet u dat dan ook niet met andermans geld.
Voor AWB is dit dan ook niet acceptabel en wij kunnen, indien deze verhoging overeind blijft, niet anders dan tegen de programmabegroting 2018 stemmen. Dit ondanks het feit dat deze begroting op onderdelen onze goedkeuring heeft.
Wat AWB betreft moet het roer om. Het moet na 21 maart 2018 echt anders. De raad moet zijn Kaderstellende rol oppakken en het college moet de raad daarvoor de ruimte bieden. De burgerparticipatie moet vorm en inhoud krijgen. We moeten durven loslaten en vertrouwen hebben in onze burgers. Burgerparticipatie is veel meer dan meepraten over nagenoeg uitgewerkte voorstellen en plannen.
Ook de vergaderstructuur gaat wat AWB betreft op de kop. Beeldvorming, oordeelvorming en besluitvorming dienen drie afzonderlijke stappen in het besluitvormingsproces te zijn. De beeldvorming moet over de hele breedte kunnen worden gevoerd met de inbreng van door de raad gewenste deskundigen en burgers en niet alleen met personen en instanties die de voorstellen op verzoek van het college in de raad komen presenteren en/of verdedigen.
Tenslotte. Op 20 juni hebben wij reeds beargumenteerd voorgesteld om het tarief voor de toeristenbelasting vast te stellen op € 3,00 per persoon per nacht in plaats van de voorgestelde € 1,50. De meerderheid van de raad is daarop toen niet ingegaan. Indien thans vanuit de raad het voorstel wordt gedaan om in plaats van de OZB de toeristenbelasting alsnog te verhogen kan dat voorstel rekenen op onze steun.
Waalre, 7 november 2017.